Cruise Control là gì? Hiện nay trên các mẫu xe hơi hiện đại thường được trang bị hệ thống Cruise Control nhằm giúp ổn định tốc độ của ô tô mà người lái đã cài đặt sẵn. Rất nhiều khách hàng khi tìm hiểu về các tính năng trên xe cũng băn khoăn về Cruise Control. Trong quá trình sử dụng xe, rất nhiều người còn khá bỡ ngỡ chưa rõ Cruise Control là gì? Nguyên lý hoạt động, tác dụng của nó ra sao? Cruise Control có ưu điểm, nhược điểm gì?
Cùng blog Tipcongnghe.com khám phá các kiến thức về Cruise Control cũng như chức năng, nguyên lý hoạt động và cách sử dụng hệ thống Cruise Control này chính xác nhé.
1. Cruise Control là gì?
Cruise Control là tính năng thuộc hệ thống Cruise Control System CCS, nghĩa là hệ thống điều khiển hành trình, hệ thống kiểm soát hành trình. Tính năng chính của hệ thống này là tự động điều khiển góc mở bướm ga để duy trì tốc độ của ổn định ở một tốc độ được đặt trước/ thiết lập trước bởi người lái, điều khiển ga hoàn toàn tự động khi xe đang di chuyển trên đường trường. Khi kích hoạt Cruise Control, việc điều chỉnh các thiết bị điện tử trên xe trong quá trình di chuyển sẽ được điều chỉnh tự động bởi hệ thống Cruise Control.
* Cruise Control hay còn gọi quen thuộc là Ga tự động, CC.
Cruise Control là một công nghệ nhằm hỗ trợ người lái. Hiểu đơn giản, khi kích hoạt Cruise Control thông qua nút điều khiển bằng tay, bạn sẽ không cần phải giữ chân đạp ga mà xe vẫn có thể chạy ở một tốc độ mong muốn nhất định. Nhờ vậy mà Cruise Control giúp cho người lái cảm thấy được thư giãn, thoải mái dễ chịu hơn, hỗ trợ người lái đạt được trải nghiệm an toàn nhất khi đi trong những hành trình dài, nhất là chạy xe trên đường cao tốc hoặc đường quốc lộ không có quãng thời gian nghỉ lâu. Hơn nữa, hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control cũng giúp cho xe lưu thông được ổn định hơn, vòng tua máy có thể đạt mức lý tưởng, từ đó giảm đáng kể lượng nhiên liệu tiêu hao của xe.
Hiện nay tính năng Cruise Control ngày càng phổ biến, các mẫu xe hơi hiện đại từ hạng B trở lên như Toyota Vios, Hyundai Accent, Honda City,… hầu hết đều được trang bị hệ thống điều khiển hành trình Cruise Control với phím điều khiển nằm phía trên hoặc sau vô lăng.
* Theo định nghĩa Cruise Control tiếng Anh từ Wikipedia:
“Cruise control (also known as speed control, cruise command, autocruise, or tempomat) is a system that automatically controls the speed of an automobile. The system is a servomechanism that takes over the throttle of the car to maintain a steady speed as set by the driver.”
>> Xem thêm: Auto Hold là gì?
2. Nguyên lý hoạt động của hệ thống Cruise Control
Để hiểu rõ hơn về Cruise Control là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem nguyên lý hoạt động của hệ thống này. Cơ bản thì nguyên lý hoạt động của Cruise Control tương đối đơn giản, không quá phức tạp như sau:
- Thông thường hệ thống Cruise Control System gồm 3 bộ phận chính là: cảm biến tốc độ xe, bộ điều khiển, cơ cấu chấp hành. Khi Cruise Control được kích hoạt bằng nút điều khiển thường lắp trên vô lăng xe, hệ thống điều khiển điện tử ECU (Electronic Control Unit) sẽ trực tiếp nhận tín hiệu, sau đó nó tính toán lượng nhiên liệu, hệ thống ga phù hợp, tối ưu nhất so với tốc độ được thiết lập.
- Dựa trên những dữ liệu thu thập được cùng với thông số tốc độ mà người lái thiết lập, hệ thống Cruise Control tiếp nhận và tính toán truyền lệnh tới van chân không. Sau đó van chân không tự động điều chỉnh góc mở bướm ga và van tiết lưu nhằm kiểm soát công suất động cơ để xe đạt tới giá trị tốc độ đó. Sau đó hệ thống sẽ điều chỉnh để duy trì tốc độ ổn định phù hợp với tốc độ đã được thiết lập.
- Khi hệ thống Cruise Control được kích hoạt, tốc độ mong muốn được cài đặt, đèn báo chỉ thị Cruise Control sẽ sáng hiển thị ngay trên màn hình đồng hồ taplo xe. Bây giờ bạn có thể nhả chân ga. Tất nhiên, bạn vẫn phải quan sát và điều khiển vô lăng để xe di chuyển đúng làn đường, đảm bảo an toàn trong lúc sử dụng chức năng điều khiển hành trình.
- Trong quá trình xe di chuyển, bạn có thể điều khiển tốc độ xe bằng các nút tăng/ giảm nằm trong cụm nút điều khiển Cruise Control.
- Khi muốn tạm dừng hệ thống Cruise Control hoặc muốn dùng phanh khi gặp chướng ngại vật, bạn chỉ cần đạp phanh hoặc nhấn nút Cancel là vô hiệu hóa Cruise Control, sau đó tiếp tục đạp ga để duy trì tốc độ.
3. Chức năng của hệ thống Cruise Control trên xe ô tô là gì?
Tính năng Cruise Control được đánh giá là mang đến nhiều lợi ích. Vậy tác dụng của Cruise Control là gì? Hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control được phát triển có chức năng:
- Hỗ trợ người lái, mang tới trải nghiệm an toàn, thoải mái nhất, giảm sự mệt mỏi, người lái cảm thấy “nhàn hơn” khi di chuyển trên đường trường, đường cao tốc, hành trình dài trong một thời gian dài. Bởi vì khi đi trên những cung đường dài như cao tốc, người lái thường cảm thấy mệt mỏi vì chân lúc nào cũng phải làm việc đạp ga để duy trì tốc độ. Nếu xe có trang bị Cruise Control, hệ thống sẽ giúp cho xe duy trì ở tốc độ mong muốn mà không cần phải đạp ga liên tục.
- Kích hoạt hệ thống Cruise Control cũng giúp tiết kiệm nhiên liệu tiêu hao một cách hiệu quả vì ECU sẽ tự động tính toán lượng nhiên liệu phù hợp nhất để cho hệ thống ga luôn duy trì mở ở 1 góc nhất định khi xe đạt được tốc độ thiết lập.
- Giúp người lái tránh vượt quá tốc độ tối đa, vi phạm quy định giới hạn tốc độ ở những đoạn đường có giới hạn tốc độ tối đa.
- Một số dòng xe ô tô cao cấp hơn còn được trang bị thêm tính năng Adaptive Cruise Control (Hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng), cho phép ECU tính toán thêm nhiều dữ liệu hơn, gồm cả khoảng cách của xe với các phương tiện đi trước.
4. Ưu điểm và nhược điểm của hệ thống Cruise Control
Hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control đem tới sự thuận tiện cho tài xế trong quá trình di chuyển trên đường. Dưới đây là các ưu điểm và nhược điểm của hệ thống Cruise Control bạn nên tham khảo:
4.1. Ưu điểm của Cruise Control
- Tiết kiệm nhiên liệu tốt, tiết kiệm chi phí: hệ thống kiểm soát hành trình sẽ duy trì chân ga ở vị trí phù hợp cũng như tối ưu về khả năng tiêu thụ nhiên liệu, ECU sẽ tính toán lượng nhiên liệu tối ưu nhất. Bởi vì việc thay đổi bàn đạp ga liên tục có thể khiến tăng giảm đột ngột động cơ dẫn tới nhiên liệu tiêu hao hơn. Theo thống kê thì việc tăng tốc quá nhanh có thể khiến động cơ tiêu tốn năng lượng nhiều hơn tới 60% so với xe dùng Cruise Control. Bạn sẽ thấy chiếc xe của mình tiết kiệm nhiên liệu hơn, giúp bạn tiết kiệm tiền bạc.
- Thoải mái, thư giãn hơn, giảm bớt căng thẳng khi lái xe: trên những chặng đường dài xa, ít có thời gian nghỉ thì Cruise Control giúp giảm mệt mỏi khi bạn có thể nhả chân ga mà xe vẫn duy trì tốc độ ổn định.
- Hạn chế quá tốc độ, tránh lỗi vi phạm tốc độ: khi thiết lập tốc độ giới hạn thì bạn có thể kiểm soát được vấn đề vượt quá tốc độ tại những đoạn đường yêu cầu tốc độ tối đa, không lo vi phạm luật giao thông. Tuy nhiên bạn cũng cần chú ý một số trường hợp khi xuống dốc thì tốc độ có thể vượt quá mức thiết lập ngay cả khi dùng Cruise Control.
- Ít hao mòn hơn: một lợi ích khác của khả năng duy trì tốc độ ổn định của hệ thống kiểm soát hành trình là tác động tích cực của nó đối với sự hao mòn của xe. Việc tăng/ giảm tốc độ thường xuyên sẽ gây áp lực lên các bộ phận khác nhau như động cơ và phanh. Cruise Control giảm thiểu những thay đổi đột ngột về tốc độ giúp giảm áp lực lên các bộ phận này, điều này có thể làm giảm sự hao mòn.
>> Xem thêm: Multibeam Led là gì?
4.2. Nhược điểm của Cruise Control
Bên cạnh những ưu điểm thi hệ thống kiểm soát hành trình cũng có những điểm hạn chế gồm:
- Chưa phù hợp với người lái chưa có nhiều kinh nghiệm lái để ứng biển với các tình huống bất ngờ. Người lái có thể buồn ngủ hay phân tâm, không tập trung khi lái xe, dễ nhầm lẫn khi dùng Cruise Control nên dễ lơ là trong việc kiểm soát điều khiển xe.
- Khó giảm tốc độ ngay lập tức vì muốn giảm thì cần tắt Cruise Control trước.
- Dễ gặp tai nạn do xe dễ trơn trượt khi đi đường trơn hay gặp tuyết, lúc này người lái nếu dùng Cruise Control dễ mất sự điều khiển chủ động, khó điều khiển xe.
- Cruise Control chỉ phù hợp với đường cao tốc, đường vắng ít xe cộ.
- Những trường hợp không nên dùng Cruise Control: khi di chuyển nội đô đông đúc xe cộ, đường nhiều giao cắt, thời tiết xấu mưa tuyết, sương mù, những cung đường ngoằn ngoèo, dốc cua gấp, vào ban đêm.
- Chưa có nút cảnh báo nguy hiểm.
5. Hướng dẫn sử dụng hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control
Mặc dù đem tới nhiều tiện lợi với nhiều chức năng nhưng không phải ai cũng dễ dàng sử dụng ngay được tính năng Cruise Control. Nhiều tài xế gặp khó khăn khi làm quen với hệ thống kiểm soát hành trình. Dưới đây Tip Công Nghệ sẽ chia sẻ tới bạn các bước hướng dẫn sử dụng Cruise Control chi tiết nhất.
5.1. Vị trí hệ thống nút Cruise Control
Tùy theo thiết kế từng mẫu xe của từng nhà sản xuất mà vị trí các nút thuộc hệ thống điều khiển Cruise Control ở trên xe sẽ khác nhau.
Thông thường, đa phần các nút Cruise Control thường được bố trí dạng nút bấm và lẫy gạt nằm trên cột lái (phần kết nối tay lái tới khu vực bảng điều khiển), phía bên phải vô lăng, cần gạt phía sau vô lăng hoặc trên bảng đồng hồ taplo. Nếu bạn chưa tìm thấy công tắc Cruise Control, hãy tham khảo hướng dẫn sử dụng xe.
5.2. Ký hiệu các nút Cruise Control
Để có thể sử dụng hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control một cách hiệu quả, người lái xe cần phải hiểu và nắm vững các ký hiệu trên hệ thống cũng như chức năng của từng nút.
Bạn hãy ghi nhớ các nút điều khiển Cruise Control cơ bản với biểu tượng được dán nhãn rõ ràng:
| Tên ký hiệu | Chức năng |
| ON hoặc Cruise Control | Bật Cruise Control. Bạn sẽ thấy đèn hành trình sáng lên trên bảng điều khiển nghĩa là hệ thống đã được kích hoạt. Nút này ở 1 số xe có biểu tượng nhỏ mô tả đồng hồ đo đường có mũi tên chỉ vào nó. |
| OFF hoặc Cruise Control | Tắt Cruise Control. Một số xe nút bật/ tắt sẽ cùng nằm trên 1 nút. |
| SET | Cài đặt tốc độ mong muốn |
| SET+ (hoặc RES/+) | Tăng tốc độ đã cài đặt |
| SET- | Giảm tốc độ đã cài đặt |
| RES | Resume, tiếp tục, kích hoạt lại sau khi tạm dừng và xe sẽ quay trở lại tốc độ đã đặt trước đó. |
| Cancel | Tạm dừng. Nút này không tắt hệ thống kiểm soát hành trình hoàn toàn nhưng nó sẽ tạm dừng hệ thống. Tuy nhiên bạn cũng có thể tạm dừng tính năng bằng cách đạp phanh. |
| LIM | Trên một số dòng xe tầm trung và cao cấp còn tích hợp Lim – Giới hạn tốc độ. Khi kích hoạt chế độ này, lái xe có thể thoải mái đạp chân ga mà không lo bị vượt quá tốc độ. |
Nhiệm vụ bắt buộc của lái xe là cần ghi nhớ vị trí và chức năng của các nút hệ thống để sử dụng đúng cách.
5.3. Cách sử dụng Cruise Control đúng
Cách sử dụng Cruise Control như thế nào? Dưới đây là hướng dẫn sử dụng hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control.
Bật Cruise Control
Để kích hoạt Cruise Control, bạn nhấn ON hoặc nút Cruise Control. Khi Cruise Control được kích hoạt, đèn báo Cruise Control trên bảng đồng hồ sẽ bật sáng.
Bạn lưu ý: Hệ thống Cruise Control thường chỉ có thể kích hoạt được ở tốc độ tối thiểu từ 45 – 50 km/h trở lên hoặc tuỳ theo cài đặt của nhà sản xuất.
Ví dụ: với xe Mitsubishi chỉ cài Cruise Control được khi tốc độ tối thiểu là 40km/h. Một số dòng xe Honda có thể kích hoạt khi tốc độ đạt 35km/h.
Cài đặt tốc độ
Sau khi đã bật Cruise Control, bạn hãy tăng hoặc giảm ga để đưa xe đạt tới tốc độ mong muốn (theo dõi đồng hồ tốc độ của ô tô). Sau đó bạn nhấn SET để cài đặt cho xe duy trì ở tốc độ này. Sau khi nhấn SET, biểu tượng SET sẽ hiển thị trên bảng đồng hồ cạnh đèn báo Cruise Control.
Lúc này xe đã vận hành ở đúng tốc độ cài đặt, bạn có thể bỏ chân ra khỏi bàn đạp ga.
Tăng/giảm tốc độ
Khi Cruise Control đang hoạt động, bạn có thể điều chỉnh tăng hoặc giảm tốc độ linh hoạt bằng cách gạt lẫy SET+ (tăng tốc) /SET- (giảm tốc) lên hoặc xuống. Mỗi bước tăng giảm thường là 5 km/h hoặc có thể khác tùy vào từng mẫu xe (bạn hãy đọc hướng dẫn sử dụng để rõ bước tăng giảm của xe mình là bao nhiêu.
Ví dụ: bạn đã thiết lập Cruise Control trên đoạn đường giới hạn tốc độ là 80km/h. Sau đó, bạn di chuyển tới đoạn đường giới hạn tốc độ tăng đến 100 km/h. Lúc này bạn chỉ cần nhấn lẫy SET+ tới khi vận tốc xe đạt 100km/h.
Còn trong trường hợp bạn muốn tăng tốc để vượt xe khác thì khi đang trong Cruise Control, bạn có thể đạp ga, xe sẽ tăng tốc vượt như bình thường rồi sau đó vượt xong an toàn, bạn nhả ga, xe sẽ tự động điều chỉnh về tốc độ đã cài đặt.
Tạm dừng Cruise Control
Có nhiều cách để tạm dừng Cruise Control, bạn chỉ cần thực hiện 1 trong cách sau gồm:
- Đạp phanh.
- Nhấn nút Cancel.
- Đạp chân côn với xe hộp số sàn.
Lưu ý: lúc này hệ thống Cruise Control vẫn chưa được tắt hẳn mà chỉ tạm dừng, nghĩa là sau khi tạm dừng, xe sẽ không ở trong tốc độ cài đặt nữa mà chạy theo tốc độ đạp ga, đèn biểu tượng SET sẽ tắt nhưng đèn báo Cruise Control vẫn còn, bạn cần đạp ga để tăng giảm tốc độ của xe. Tốc độ cài đặt vẫn còn lưu trong bộ xử lý của hệ thống.
Ví dụ: bạn đã thiết lập Cruise Control trên đoạn đường giới hạn tốc độ là 80km/h. Sau đó, bạn di chuyển tới đoạn đường giới hạn tốc độ tăng đến 100 km/h. Lúc này bạn có thể Cancel để tạm dừng Cruise Control, sau đó tăng ga đến 100km /h rồi bất nút SET.
Kích hoạt lại Cruise Control sau khi tạm dừng:
Đôi khi bạn chỉ cần tắt chế độ Cruise Control trong một thời gian ngắn như trường hợp phanh gấp, sau đó bạn muốn tiếp tục quay trở lại Cruise Control. Nếu bạn muốn xe quay trở lại tốc độ đã cài đặt trước đó, bạn chỉ cần nhấn nút RES.
Tắt Cruise Control
Nhấn OFF hoặc nút Cruise Control để tắt hệ thống Cruise Control. Khi này, hệ thống sẽ xóa chương trình chạy tự động đã cài đặt, đèn báo chế độ ga tự động sẽ tắt.
6. Các lưu ý khi sử dụng hệ thống Cruise Control an toàn, hiệu quả
Cruise Control là tính năng thông minh và hiện đại mang tới nhiều tiện nghi trong việc lái xe. Tuy nhiên để sử dụng hệ thống điều khiển hành trình Cruise Control một cách hiệu quả, an toàn nhất, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Nắm vững vị trí và chức năng các nút công tắc điều khiển trong hệ thống Cruise Control.
- Kích hoạt Cruise Control theo đúng yêu cầu về tốc độ tối thiểu theo cài đặt của nhà sản xuất.
- Chọn điều kiện dùng Cruise Control đúng: hãy đánh giá điều kiện đường trước khi sử dụng. Bạn chỉ nên dùng Cruise Control tại những quãng đường phù hợp, tốc độ cao, dài, mật độ phương tiện lưu thông xung quanh ít. Không dùng Cruise Control khi trời mưa, điều kiện thời tiết xấu, đường có nhiều chướng ngại vật hay ban đêm sẽ rất nguy hiểm.
- Tập trung khi dùng Cruise Control: luôn chú ý đến môi trường xung quanh, tình trạng giao thông khi xe di chuyển. Cruise Control cho phép bạn nhả chân ga nhưng việc cầm lái, đánh lái, vượt chướng ngại vật và tiếp cận các tình huống trên đường vẫn do bạn làm chủ. Đặc biệt nhiều lái xe thấy thoải mái quá nên dễ dẫn tới buồn ngủ, mất tập trung, làm việc khác khi lái xe. Vì vậy, bạn cần phải luôn luôn tập trung trong suốt quá trình lái xe.
- Đặt vị trí chân đúng: sau khi bật Cruise Control, lái xe vẫn cần đặt chân ở vị trí chân ga và chân phanh hợp lý để có thể xử lý các tình huống bất ngờ. Theo kinh nghiệm của riêng mình thì nên đặt chân của bạn ở tư thế sẵn sàng đạp phanh dù đã rời khỏi bàn đạp ga sẽ an toàn hơn.
- Chú ý giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước và sau: Cruise Control không có tính năng phát hiện ô tô phía trước và tự động giữ khoảng cách. Do đó, bạn cần chú ý giữ khoảng cách an toàn với các xe trước và sau theo cách thủ công.
- Tuyệt đối không buông tay lái hay lái hờ hững, lái xe kiểu chủ quan trong lúc dùng Cruise Control.
- Không được vượt quá tốc độ cho phép: luôn nhớ cài đặt tốc độ trong ngưỡng cho phép của đoạn đường, không được vượt quá tốc độ giới hạn.
- Không nên chạy xe ở làn ngoài cùng khi đang dùng Cruise Control: lý do vì làn ngoài cùng thường là làn tốc độ cao nhất dùng để các xe vượt nhau. Nếu bạn duy trì 1 tốc độ ở làn này có thể gây ảnh hưởng tới các phương tiện khác.
- Khi xuống dốc thì xe có thể vượt quá tốc độ đã cài đặt. Nên bạn cần lưu ý điều chỉnh khi xe xuống dốc tránh vượt quá tốc độ.
- Luôn luôn kiểm tra tình trạng hệ thống và chức năng của Cruise Control hoạt động bình thường để tránh những lỗi hỏng hóc của hệ thống.
Tổng kết
Trên đây là những thông tin cần thiết giúp bạn có câu trả lời cho thắc mắc Cruise Control là gì? cũng như tìm hiểu nguyên lý hoạt động, chức năng, ưu nhược điểm của hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control. Có thể thấy rằng hệ thống Cruise Control là công nghệ tiện ích trên ô tô đem lại nhiều lợi ích khi sử dụng, giúp tài xế lái xe thoải mái, an toàn, tiết kiệm nhiên liệu.
Hy vọng rằng với những chia sẻ từ blog Tip Công Nghệ giúp bạn hiểu rõ từ đó nắm vững cách sử dụng Cruise Control trên xe ô tô một cách hiệu quả nhất. Đừng quên đăng ký theo dõi Tipcongnghe.com để đón đọc những bài viết về công nghệ, kiến thức xe mới nhất nhé!
